Różnicowanie się strategii innowacji polskich przedsiębiorstw przetwórstwa przemysłowego pod wpływem zmian uwarunkowań makroekonomicznych

OPUS 9, Kierownik ANNA WZIĄTEK-KUBIAK

Celem badania jest analiza różnicowania się aktywności i strategii innowacji polskich przedsiębiorstw przetwórstwa przemysłowego pod wpływem zmian uwarunkowań makroekonomicznych: w okresie przyspieszenia (lata 2004-2008 i 2013-2014) i spowolnienia wzrostu gospodarczego (lata 2008-2013). Za naukami ekonomicznymi i o zarządzaniu przyjmujemy, iż u podstaw zmian aktywności i strategii innowacji firm są procesy akumulacji i wykorzystania wiedzy: jej źródeł, czynników i form, a więc czynniki podażowe. Jednakże by zrealizować postawiony cel badania musimy uwzględnić także oddziaływanie czynników popytowych, które korygują oddziaływanie czynników podażowych. Hipotezy badawcze dotyczą następujących obszarów: Wpływu zmian makroekonomicznych na (1) Zmiany strategii konkurencji przedsiębiorstw, a tych - na zmiany strategii innowacji; (2) Zmiany demografii firm innowacyjnych i ich cech; (3) Zmiany typologii firm i różnicowanie się ich strategii innowacji; (4) Zmiany cech akumulacji wiedzy: jej czynników, źródeł i form oraz ich wpływu na prawdopodobieństwo wdrażania innowacji.Realizacja projektu wymaga zastosowanie podejścia interdyscyplinarnego: od strony ujęć nauk ekonomicznych oraz nauk o zarządzaniu. Umożliwi to poszerzenie sposobu i zakresu widzenia podjętej problematyki. Dla empirycznej weryfikacji postawionych hipotez wykorzystamy siedem baz GUS. Każda z nich zawiera dane dla około 8000 przedsiębiorstw przetwórstwa przemysłowego uczestniczących we Wspólnotowym Badaniu Innowacyjności (Community Innovation Survey), z czego część jest innowacyjna. Zbudowany panel firm innowacyjnych wykorzystamy we wszystkich analizach i modelach ekonometrycznych: analizie czynnikowej, skupień i modelu probitowym. Pozwolą one na weryfikację postawionych hipotez. Różnicowanie się aktywności i strategii innowacji przedsiębiorstw ma ważne znaczenie empiryczne i teoretyczne. Zajmuje kluczowe miejsce w dyskusjach badaczy głównego nurtu badań (mainstream), ewolucyjnej perspektywy badawczej i zarządzania strategicznego. Zwracając się ku ich osiągnięciom, Nasze badania będą weryfikowały hipotezę, iż zmiany uwarunkowań makroekonomicznych przekładają się na zmianę aktywności i strategii innowacji przedsiębiorstw oraz prawdopodobieństwo wdrażania innowacji. W prowadzonych na świecie badaniach dostrzega się silniejszą wrażliwość aktywności innowacyjnej przedsiębiorstw krajów doganiających - niż „starych” krajów unijnych - na zmiany uwarunkowań makroekonomicznych. Jednakże nie poszukuje się źródeł tego procesu oraz nie docenia znaczenia niskiego poziomu akumulacji wiedzy, wykorzystywanych jej czynników, źródeł i form firm tych krajów dla ich aktywności i strategii innowacji. Tym samym projekt odpowiada na zapotrzebowanie na badania dotyczące przyczyn niskiej aktywności innowacyjnej polskich przedsiębiorstw przetwórstwa przemysłowego, zwłaszcza w okresie spowolnienia gospodarczego oraz znaczenia cech i poziomu akumulowanej wiedzy dla prawdopodobieństwa wdrażania innowacji. Jego realizacja umożliwiłaby prześledzenie zależności między różnymi elementami akumulowanej i wykorzystywanej wiedzy a zmianami aktywności innowacyjnej przedsiębiorstw. Ujęcie interdyscyplinarne podjętej problematyki pozwoli na szersze widzenie współzależności gospodarczych. Dostarczy materiału do oceny skali zróżnicowania przygotowania polskich firm do podejmowania działalności innowacyjnej, a także - do prowadzenia efektywnej polityki innowacyjnej państwa nakierowanej na poprawę zdolności do wprowadzania innowacji przez firmy.